Szczawnica położona jest w dolinie Grajcarka, prawobrzeżnego dopływu Dunajca, pomiędzy Pasmem Radziejowej i Małymi Pieninami, na wysokości 430-560 m n. p m., w polsko – słowackiej strefie przygranicznej. Nazwa miejscowości pochodzi od kwaśnych wód zwanych przez górali "szczawami".
Dynamiczny jej rozwój jako uzdrowiska przypada na połowę XIX wieku. Wtedy właścicielem uzdrowiska został Józef Szalay, który zbudował pierwsze łazienki, wystawił nowe budynki zdrojowe i pensjonaty, odpowiednio obudował odkryte źródła: Magdaleny, Walerii, Jana, Szymona, Heleny i Anieli. Poszerzył i unowocześnił Park Zdrojowy, wybudował kaplicę zdrojową. Zapraszał do Szczawnicy wybitnych ludzi epoki, między innymi słynnego balneologa Józefa Dietla. W 1876 r. Szalay zapisał uzdrowisko krakowskiej Akademii Umiejętności. W 1909 r. od Akademii uzdrowisko kupił hr. Adam Stadnicki. Po II wojnie światowej uzdrowisko zostało upaństwowione. W 1962 roku Szczawnicy nadano prawa miejskie, włączając do niej przyległe wsie - Szlachtową i Jaworki. Uzdrowisko dysponuje aż 12 źródłami wód mineralnych. Wody te to szczawy wodorowęglanowe, sodowe, jodkowe, bromkowe bogate w sole mineralne i liczne mikroelementy. Stosowane są one zwłaszcza przy schorzeniach dróg oddechowych, nieżytach żołądka, zaparciach, skazie moczowej, osteoporozie, miażdżycy tętnic, z wysokim poziomem cholesterolu.
Szczawnica jest doskonałym punktem wypadowym do pieszych wycieczek pienińskimi szlakami. Położona jest u stóp góry Bryjarki, w bezpośrednim sąsiedztwie Pienińskiego Parku Narodowego, w dolinie Dunajca. Ze wszystkich stron otaczają ją górskie zbocza, pokryte iglastymi i modrzewiowymi lasami.
Przełom Dunajca - głęboko wciśnięty miedzy wapienne skały wąwozu Dunajca - stanowi jedną z największych atrakcji turystyczno - krajobrazowych Szczawnicy. Przełom pieniński, który obejmuje odcinek między Sromowcami Niżnymi a Szczawnicą, to największa osobliwość turystyczno-krajoznawcza Pienin, fenomen krajobrazowy i przyrodniczy na skalę europejską. Spływ przełomem na górskich tratwach, słynący już na początku XIX wieku, jest atrakcją jedyną w swoim rodzaju.
Czas trwania spływu wynosi od 2 do 2,5 godziny, w zależności od stanu wody, a jego długość - około 20 km. Spływem można dopłynąć do przystani flisackiej w Szczawnicy lub Krościenku.